شناسایی گونه های عامل لیشمانیوز پوستی به روش rapd-pcr در شهرستان نیشابور

مقدمه: لیشمانیوز به ویژه از نوع جلدی به صورت یک مشکل مهم بهداشتی در بسیاری از نقاط ایران از جمله شهر نیشابور در استان خراسان رضوی مطرح می­باشد. گونه­های متفاوتی از این انگل سبب ایجاد بیماری شده و تعیین گونه­های آن جهت کنترل و پیشگیری از بیماری لازم است. از طرفی تمام گونه­ها و سویه­های متعلق به جنس لیشمانیا از نظر مورفولوژیک یکسان هستند و تشخیص گونه­های عامل سالک به صورت میکروسکوپی امکان پذیر نبوده و یافته­های اپیدمیولوژیک و بالینی هم به تنهایی ابزار مناسبی برای تعیین گونه انگل نمی­باشد. اما از آنجا که dna موجود در هر انگل مانند سایر موجودات زنده خاص همان گونه است، این امر راه را برای استفاده وسیع از dna جهت شناسایی و تشخیص و تعیین گونه­های انگل هموار نموده است. در میان این روشها، روش rapd-pcr از جایگاه ویژه­ای برخوردار است. از آنجا که شهر نیشابور از کانونهای مهم این بیماری محسوب می­شود و تاکنون نیز مطالعات دقیق ملکولی درباره وضعیت لیشمانیوز پوستی در این شهرستان صورت نگرفته است، هدف از این مطالعه تعیین گونه­های انگل ایجاد کننده سالک با روش rapd-pcr است. روش کار: این مطالعه توصیفی بر 57 نمونه انگلی جدا شده از افراد مبتلا که از 1/6/85 لغایت30/5/86 به آزمایشگاههای مراکز بهداشت شهرستان نیشابور مراجعه کرده بودند، انجام شد. جهت تعیین گونه انگل به روش rapd-pcr نمونه­های به دست آمده از 57 بیمار مبتلا به لیشمانیوز جلدی که به روش لام مستقیم بیماری آنها تأیید شده بود، در محیطهای nnn و سپس rpmi-1640 کشت داده شدند. پس از کشت انبوه و استخراج dna به روش پروتئین­کیناز، نمونه­ها با روش rapd-pcr با استفاده از چهار پرایمر ده نوکلئوتیدی تکثیر گردیدند. الگوی الکتروفورزی هر نمونه با نمونه­های استاندارد لیشمانیا تروپیکا، ماژور و مارکر مقایسه شد و نتایج جمع­آوری گردید. در این مطالعه نمونه گیری به صورت آسان بود. نتایج: نتایج این مطالعه نشان داد گونه مولد لیشمانیوز در تمامی 57 بیمار مورد آزمایش در شهرستان نیشابور، لیشمانیا تروپیکا بوده است. نتیجه­گیری: به نظر می­رسد گونه لیشمانیا تروپیکا تنها عامل ایجادکننده سالک در این شهرستان باشد و همچنین روش rapd-pcr تکنیک مناسبی جهت شناسایی انگل لیشمانیا در مطالعات اپیدمیولوژیک است.